Wereld Alzheimer Dag 2024

Zaterdag 21 september is het Wereld Alzheimerdag. Het thema van dit jaar is ‘Samen in beweging’. Ook casemanagers dementie weten hoe belangrijk beweging is voor mensen met Alzheimer en andere vormen van dementie.

Uit het leven van een casemanager dementie
‘Ik had nooit gedacht dat ik zoveel over beweging zou leren in mijn werk als casemanager dementie. Beweging, ja, iets wat zo vanzelfsprekend lijkt, maar voor mensen met dementie is het een onmisbaar anker in hun steeds veranderende wereld. Een van de belangrijkste lessen die ik geleerd heb, is dat beweging niet alleen lichamelijke voordelen heeft, maar ook helpt om een stukje houvast te bieden in de chaos die dementie met zich meebrengt.

Neem Truus bijvoorbeeld, een dame die nog maar kort geleden begon te dwalen. Truus was altijd actief, iemand die uren in de tuin kon werken of een lange wandeling door het bos maakte. Maar naarmate haar dementie vorderde, begon ze die vrijheid te verliezen. Ze werd angstig om te vallen, haar coördinatie ging achteruit, en ze trok zich steeds meer terug. Voor haar kinderen was dit hartverscheurend om te zien, want ze zagen hoe de vrouw die altijd zo vol leven was, steeds meer verstarde.

Haar ogen lichtten op toen ze sprak over de bloemen
Tijdens een van mijn bezoeken begon Truus te vertellen over haar tuin. Haar ogen lichtten op toen ze sprak over de bloemen die ze met zorg had geplant en de vogels die in de bomen zongen. Het was duidelijk dat haar tuin meer was dan een hobby; het was haar verbinding met de wereld, met haar verleden, met haar zelf. Maar ze durfde de tuin niet meer in, bang om te vallen of te verdwalen.

Deze bezigheden gaven haar een doel
Samen met haar familie hebben we een plan bedacht. We begonnen klein. Elke ochtend maakte Truus een korte wandeling door haar tuin, begeleid door haar dochter. Eerst waren het maar een paar stappen, maar al snel merkte ik dat Truus er weer van begon te genieten. We lieten haar eenvoudige tuinwerkzaamheden doen, zoals het plukken van een paar bloemen of het water geven van de planten. Deze bezigheden gaven haar een doel, een gevoel van voldoening. Het waren simpele handelingen, maar ze brachten structuur in haar dag, en gaven haar een gevoel van autonomie terug.

Truus genoot weer van kleine dingen
Het bleek niet alleen goed voor haar lichaam, maar ook voor haar geest. Ze sliep beter, haar stemming verbeterde, en de angst leek wat naar de achtergrond te verdwijnen. Truus’ kinderen merkten het ook. Ze zagen hoe hun moeder weer wat opener werd, hoe ze weer meer genoot van kleine dingen. De tuin, die ze ooit bijna had opgegeven, werd weer haar toevluchtsoord, haar stukje rust in de storm van dementie.

Beweging doet wonderen
In mijn werk als casemanager zie ik vaak hoe beweging wonderen kan doen. Maar ik heb ook geleerd dat het niet altijd om grootschalige inspanningen hoeft te gaan. Het zit hem in de kleine dingen: een stukje wandelen, een paar eenvoudige oefeningen, een dagelijkse routine. Het belangrijkste is dat we de persoon in hun kracht zetten, dat we hen helpen om dat stukje controle over hun leven terug te krijgen.

De tuin is weer haar domein
Bij Truus zie ik nu hoe haar dagelijkse wandelingen haar weer een stukje vreugde hebben gegeven. De tuin is weer haar domein, en hoewel ze misschien niet meer alles herkent of onthoudt, heeft ze dat stukje van zichzelf teruggewonnen. Fijn dat ik heb kunnen bijdragen aan het behoud van iets dat voor haar zo waardevol is.

Verbonden met de wereld om je heen
Beweging is niet alleen een lichamelijke activiteit; het is een manier om vast te houden aan het leven, aan de herinneringen, aan de persoon die je bent. En in mijn rol als casemanager besef ik iedere keer opnieuw hoe belangrijk het is om mensen met dementie die mogelijkheid te blijven bieden. We mogen niet vergeten dat, ook al verliezen zij steeds meer, we hen door simpele dingen zoals beweging kunnen helpen om toch verbonden te blijven met de wereld om hen heen, en met zichzelf.

Alle in dit verhaal gebruikte namen, plaatsen, onderlinge relaties en gebeurtenissen vermeld in dit verhaal zijn fictief. Gelijkenis met bestaande personen, relaties en situaties berust op louter toeval.